فواید شاهدانه: شاهدانه ریز و روغنی بوده و خاصیت آرام‌بخش و فعالسازی موقت مغز را دارد که از آن برای مصارف درمانی نیز استفاده می‌شود. بر طبق گزارش UNODC بیشترین تولید ماده روانگردان مربوط به شاهدانه بوده و پس از آن کوکائین و هروئین درمقام دوم وسوم قرار می‌گیرند. از بخش‌های مختلف این گیاهان مشتقات فراوانی از جمله تخم شاهدانه و الیاف شاهدانه و سایکواکتیوهایی مانند ماری‌جوانا و حشیش تهیه می‌شود. گونه‌های مختلفی از شاهدانه وجود داشته و دست کم سه گونه از این سردهٔ گیاهی معرفی و ثبت شده‌است.
دانه های سبز و زردرنگ سیاه دانه را معمولاً روی سالاد می‌پاشند و از حالت خام آن در شکلات و به‌جای تخم آفتابگردان استفاده می‌کنند. از این گیاه جهت درمان بعضی بیماری‌ها، کم کردن درد قاعدگی خانم‌ها، درمان افسردگی و… استفاده می‌شود. شاهدانه در استان‌های فارس، اصفهان، تهران و شمال ایران کشت می‌شود و در ایران به نام وید یا کنف نیز شناخته می‌شود. در ادامه با خواص شاهدانه آشنا خواهید شد.
اگر می خواهید مواد غذایی با ارزش را در رژیم غذایی خود قرار دهید، شاهدانه یکی از بهترین گزینه‌ها است. این دانه خوراکی خواص بسیار زیادی دارد و به همین دلیل می‌توان آن را در گروه مواد بسیار مغذی قرار داد. البته متاسفانه بیشتر افراد با خواص بی نظیر این گیاه آشنایی ندارند. به این ترتیب در این مقاله از سری مقالات بخش سلامت مجله خبری چشمک در مجموعه گیاهان دارویی قصد داریم به بررسی فواید شاهدانه بپردازیم.
جالب خواهد بود: بدون دارو، فشار خون را کنترل و کاهش دهیم؟
بیشتر بخوانید: نمیتونی شیر بخوری؟ این میوه رو بخور که منبع کلسیمه
شاهدانه چیست؟
شاهدانه در طبیعت رشد می‌کند و برگ‌هایی به شکل قطره دارد. میوه‌ی این گیاه خواص درمانی زیادی دارد و بافت دانه‌های ریز و یکدست آن نرم است و طعمی شبیه آجیل دارد. ازجمله مهمترین خواص شاهدانه می‌توان به تاثیر آن در لاغری و آرامش‌بخش بودن این ماده غذایی اشاره کرد. همچنین باعث تقویت سیستم ایمنی بدن و تنظیم هورمون‌ها می‌شود. نکته قابل توجه درباره این گیاه، بخش‌های مختلف آن است که می‌توان از آن الیاف شاهدانه، تخم شاهدانه، ماری‌جوانا و حشیش به دست آورد.
بیشتر بخوانید: بهترین مواد غذایی برای افزایش قد | معرفی 11 غذای موثر در افزایش قد
از دانه‌های سبز و زردرنگ شاهدانه استفاده‌های مختلف می‌شود. به عنوان مثال، این دانه‌ها را روی سالاد می‌ریزند و گاهی در شکلات و گاهی هم به جای تخم آفتابگردان استفاده می‌شود. گیاه شاهدانه در استان‌های تهران، فارس، اصفهان و شمال کشت می‌شود.
فواید شاهدانه
شاهدانه با نام علمی «Cannabis sativa» دارای مواد مغذی متعددی است که می‌توانند به سلامتی انسان کمک کنند. این گیاه در بیشتر مواقع به دو شکل روغن و دانه‌های شاهدانه مصرف می‌شود. در اینجا بررسی خواهیم کرد که چرا شاهدانه خوب است و چه مواد مغذی دارد:
- پروتئین: دانه‌های شاهدانه منبع خوبی از پروتئین هستند و تمام اسیدهای آمینه ضروری را که بدن نمی‌تواند خودش تولید کند، دارند.
- اسیدهای چرب امگا-۳ و امگا-۶: دانه‌های شاهدانه اسیدهای چرب امگا-۳ و امگا-۶ دارند که برای سلامت قلب و مغز مفیدند.
- فیبر: دانه‌های این گیاه منبع خوبی از فیبر هستند که به هضم کمک کرده و می‌توانند به کنترل وزن کمک کنند.
- ویتامین‌ها: دانه‌های شاهدانه حاوی ویتامین‌هایی مانند ویتامین E هستند که به عنوان آنتی‌اکسیدان عمل می‌کند.
- مواد معدنی: این دانه‌ها سرشار از مواد معدنی مانند پتاسیم، منیزیم، آهن، روی، کلسیم و فسفر هستند
- کانابینوئیدها: این مواد شیمیایی طبیعی که در گیاه شاهدانه یافت می‌شوند، ممکن است خواص ضدالتهابی و آرام‌بخش داشته باشند.
- ترپن‌ها: ترکیباتی که به گیاه شاهدانه بو و طعم می‌دهند و ممکن است خواص درمانی داشته باشند.
اما مهمترین فواید شاهدانه عبارت است از:
لاغری و کاهش وزن
از آنجایی که کنف دارای مقادیر زیادی پروتئین و فیبر است، به همین دلیل اشتها را مهار کرده و با افزایش تولید هورمون گرلین به پیشگیری از پرخوری و در نتیجه کاهش وزن کمک می‌کند. هرروز صبح می‌توانید چهار قاشق غذاخوری شاهدانه را به وعده‌ی صبحانه خود اضافه کرده و میل کنید. همچنین طبق برخی تحقیقات، مصرف این گیاه ممکن است بر متابولیسم بدن تأثیر بگذارد و به افزایش سوخت و ساز کمک کند. علاوه بر این، باعث کاهش تشکیل چربی سفید می‌شود.
کمک به رشد جنین
از آنجایی که شاهدانه مقادیر زیادی پروتئین دارد، بنابراین برای تقویت و بهبود رشد جنین کمک می‌کند. همچنین این گیاه یکی از بهترین منابع پروتئین برای زنان باردار گیاهخوار است. شاهدانه علاوه بر اینکه به رشد جنین کمک می‌کند، اسیدهای چرب امگا ۳ و اسید گاما لینولنیک دارد که به تقویت سیستم ایمنی بدن زنان باردار و زنان شیرده کمک می‌کند.
مفید برای نوزادان و کودکان
همانطور که گفتیم کنف منبع خوبی از پروتئین و امگا ۳ است و بنابراین به کاهش التهاب، بهبود گردش خون و تقویت سیستم ایمنی بدن بزرگسالان، نوزادان و کودکان کمک می‌کند. بهتر است از یک سالگی شاهدانه خام را به غذای نوزاد اضافه کنید. همچنین می‌توانید پودر گل شاهدانه را در غذای کودک بریزید.
شاهدانه برای بدنسازان مفید است
اگر بدن‌ساز هستید، مصرف کنف را برای عضله‌سازی توصیه می‌کنیم. این گیاه مفید دارای ۸ اسیدآمینه ضروری برای بدن است که به همین دلیل به عنوان یک منبع پروتئین کامل می‌شود و به ایجاد بافت‌های جدید در بدن و تقویت توده عضلانی کمک می‌کند.
منبع پروتئین برای گیاه‌خوران
اگر گیاهخوار هستید، شاهدانه را به رژیم غذایی خود اضافه کنید زیرا یک منبع پروتئینی کامل است و همه اسیدهای آمینه ضروری را دارد. به عبارت بهتر، از آنجایی که گل شاهدانه آمینه لیزین، متیونین، سیستئین، آرژنین و اسید گلوتامیک دارد، بنابراین به‌عنوان یکی از بهترین منابع گیاهی پروتئین محسوب می‌شود.
خواص فراوان شاهدانه برای پوست
برخی محققان معتقدند گل شاهدانه به سلامتی پوست کمک می‌کند. به همین دلیل، از این گیاه به صورت روغن در تهیه محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می‌کنند. مصرف خوراکی آن نیز بر شادابی و زیبایی پوست شما تاثیر مثبت می‌گذراد.
نرم‌کننده موی سر
کنف به شکل‌های مختلف می‌تواند نرم کننده موی سر نیز باشد و به سلامت مو کمک کند. محصولات بهداشتی شاهدانه برای مو در بازار موجود است. همچنین روغن کنف به عنوان یک نرم‌کننده طبیعی برای موی سر استفاده می‌شود.
کاهش خطر پوکی استخوان
یکی دیگر از خواص شاهدانه برای افزایش سلامتی بدن، کاهش خطر پوکی استخوان است. به دلیل اینکه کنف مقادیر قابل توجهی کلسیم دارد باعث تقویت استخوان‌ها شده و در نتیجه خطر ابتلا به پوکی استخوان را کاهش می‌دهد.
کمک به درمان کم خونی
این روزها خیلی از افراد درگیر کم خونی هستند. از آنجایی که گل شاهدانه مقادیر زیادی آهن دارد، پس باعث افزایش تولید گلبول‌های قرمز خون می‌شود؛ در نتیجه به درمان کم‌خونی و فقر آهن کمک می‌کند. همچنین علائم این بیماری نظیر خستگی، سردرد و ضعف عضلانی را درمان می‌کند.
مفید برای درمان اگزما
بیماری پوستی نظیر اگزما می‌توانند بسیار آزاردهنده باشند. روغن شاهدانه برای درمان این بیماری مفید است. همچنین علاوه بر اگزما، کنف به درمان پسوریازیس، التهاب و خشکی پوست نیز کمک می‌کند.
درمان سندروم پیش از قاعدگی
طبق نظر محققان، علائم سندروم پیش از قاعدگی بیشتر یه دلیل حساسیت به هورمون پرولاکتین ایجاد می‌شود. کنف دارای اسید گاما لینولنیک است که می‌تواند به کاهش اثرات پرولاکتین کمک کند و در نتیجه سندروم پیش از قاعدگی کنترل شود. همچنین مطالعاتی نیز نشان می‌دهد که دانه شاهدانه مقادیر بالای اسید گاما لینولنیک دارد و به تنظیم غلظت هورمون‌ها کمک کرده و علائم یائسگی را کاهش دهد.
نحوه مصرف صحیح شاهدانه
بهتر است شاهدانه را به صورت خام مصرف کنیم یا بوداده؟شما می‌توانید دانه‌های شاهدانه را به صورت خام مصرف کنید؛ پزشکان برای حفظ ارزش غذایی این روش را بیشتر توصیه می‌کنند؛ چرا که وقتی دانه‌ها خام خورده می‌شوند، اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ آن در بالاترین سطح خود باقی می‌مانند.
عوارض احتمالی شاهدانه
شاهدانه کاربردهای پزشکی و مزایای زیادی دارد، اما در صورت مصرف بیش از اندازه، ممکن است عوارض جانبی و مضرات احتمالی نیز به همراه داشته باشد. از جمله عوارض احتمالی این گیاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اختلالات روانی: مصرف بیش از حد شاهدانه در افراد جوان یا کسانی که استعداد ژنتیکی برای بیماری‌های روانی دارند، می‌تواند خطر ابتلا به اختلالاتی مانند اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روانی را افزایش دهد.
- وابستگی: استفاده طولانی مدت یا بیش از حد شاهدانه در برخی موارد منجر به وابستگی جسمی و روانی می‌شود.
- تأثیر بر حافظه و تمرکز: THC موجود در شاهدانه می‌تواند بر عملکرد شناختی، حافظه کوتاه مدت و تمرکز تأثیر منفی داشته باشد.
- مشکلات تنفسی: استعمال کنف می‌تواند به ریه‌ها آسیب زده و خطر ابتلا به بیماری‌های تنفسی را افزایش دهد.
- مسائل قلبی: مصرف بیش از حد شاهدانه می‌تواند باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون شود.
- عوارض جانبی جسمی: ممکن است عوارضی مانند خشکی دهان، چشم‌های قرمز، تهوع و استفراغ در برخی افراد ایجاد کند.
