طاعون رقص در اروپا :در ماه ژوئیه سال 1518، ساکنان شهر استراسبورگ در فرانسه کنونی با یک پدیده ناگهانی و به ظاهر غیر قابل کنترل یعنی طاعون رقص مواجه شدند. ماجرا از این قرار بود که در ابتدا زنی به نام تروفیا پا به خیابان گذاشت و در سکوت به پیچ و تاب دادن و تکان دادن خود پرداخت. با بخش فرهنگ و هنر از سری مطالب تاریخ و تمدن مجله خبری چشمک و مطلب طاعون رقص در اروپا همراه باشید.
طاعون رقص در اروپا
مردم که کنجکاوی‌شان با دیدن این نمایش عمومی غیر‌معمول به شدت برانگیخته شده، در ابتدا تنها او را تماشا کردند. آنها به تماشای زنی ایستادند که نمی‌توانست دست از رقصیدن بکشد. او نزدیک به یک هفته به رقصیدن ادامه داد و فقط گهگاهی از خستگی روی زمین می‌افتاد اما سایر نشانه‌های هشدار‌دهنده بدن از جمله، درد، گرسنگی و شرم در بیشتر مواقع نمی‌توانست او را از حرکت بازدارد. موسیقی در کار نبود و این قلب او بود که ریتم را نگه داشته و به سختی کار می‌کرد تا رقص ادامه داشته باشد.
خیلی طول نکشید که 30 استراسبورگی دیگر به او ملحق شدند. ادعا شده که در ماه اوت (ماه بعد) بیماری واگیردار رقص 400 قربانی به جا گذاشته است.آنها هم درست مثل آن زن نمی‌توانستند دلیل این کارشان را توضیح دهند. با پاهایی خونین و بدن‌هایی مدام در پیچ و تاب، طوری می‌رقصیدند که گویی مجبور به این کار بودند.
پزشکان محلی هیچ توضیحی برای این پدیده جز «گرمی خون» نیافتند و حدس زدند که آنها مبتلا به تب دوره ای هستند. یک صحنه نمایش ساخته شد و رقصنده های حرفه ای وارد آن شدند. این شهر حتی یک گروه استخدام کرد تا برای این صحنه موسیقی بنوازند. اما کار این صحنه مدت زیادی نپایید.
خیلی از رقصنده ها از خستگی مفرط غش می کردند. برخی حتی از سکته مغزی و حمله قلبی درگذشتند. این واقعه عجیب و غریب تا ماه سپتامبر (دو ماه بعد) که رقصنده ها ناگهان به زیارتگاهی در قله کوه رفتند تا برای آمرزش گناهانشان دعا کنند خاتمه نیافت.
رقص طاعون استراسبورگ ممکن است افسانه به نظر برسد، اما این واقعه در اسناد تاریخی قرن 16 ثبت شده است. البته این حادثه تنها حادثه در نوع خود نیز به شمار نمی آید. شیدایی مشابه آن در سوئیس، آلمان و هلند نیز به وجود آمده، هر چند که به بزرگی و یا مرگباری واقعه سال 1518 نبود.
علت طاعون رقص
چه چیزی می توانسته مردم را به رقص تا سرحد مرگ واداشته باشد؟ به گفته مورخی به نام جان والر، محتمل ترین توضیح وجود فردی به نام سنت ویتوس، یک قدیس کاتولیک قرن 16 است که اروپایی ها معتقدند قدرت آن را داشته مردم را لعنت کند تا به طاعون رقص گرفتار شوند. او در منظومه طنز‌آمیز خود با عنوان کشتی ابلهان نوشت «رقص و گناه یکی هستند» و شیطان را برای این «رقص سرخوشانه سرگیجه‌آور» مقصر دانست.
وقتی به وحشت حاصل از بیماری و قحطی توجه کنیم که هر دوی آنها در سال 1518 در استراسبورگ وجود داشته به این نتیجه می رسیم که خرافات مربوط به سنت ویتوس ممکن است موجب هیستری ناشی از استرس شده و بیشتر شهر را در بر گرفته باشد.
چندین سال پس از رویداد استراسبورگ، پاراسلسوس پزشک و کیمیاگر سوئیسی که امروزه بیشتر به عنوان یکی از پیشگامان مطالعه در رابطه با نقش شیمی در پزشکی شناخته می‌شود، گفت این رویداد احتمالا بیشتر علت زمینی داشته تا ماورائی. به اعتقاد پاراسلسوس، گرم شدن بیش از حد خون در رگ‌ها – حالتی که او نام «رگ‌های خندان» را به آن می‌دهد – باعث ایجاد «احساس قلقلک» می‌شود.
این حس از اعضای بدن شروع می‌شود و با رسیدن به مغز، قدرت تفکر فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد به این ترتیب میل غیرقابل کنترلی برای حرکات شدید بدنی در او شکل می‌گیرد و این روند تا زمانی که هیجان خون فروکش کند، ادامه خواهد داشت.
نظریه های دیگری هم درباره رقصندگان وجود دارد از جمله این که آنها اعضای یک فرقه مذهبی بودند. یا حتی این که به طور تصادفی یک ماده طبیعی مخدر مصرف کرده بودند که یک قارچ سمی بوده و تولید اسپاسم و توهم می کرده است.
