غرغره آب نمک و درمان سرماخوردگی: سال‌هاست میان پژوهشگران بحث است که آیا غرغره آب نمک واقعاً به درمان یا پیشگیری از بیماری‌های ویروسی تنفسی کمک می‌کند یا نه. برخی آن را مؤثر می‌دانند و بعضی دیگر چندان مطمئن نیستند.
به گفته‌ی دکتر مرضیه بیگم سیاهپوش، پزشک متخصص طب سنتی، سرماخوردگی و آنفلوآنزا از بیماری‌های ویروسی دستگاه تنفس هستند که با ویروس‌های مختلفی مانند رینوویروس‌ها و کروناویروس‌ها ایجاد می‌شوند. هرچند شدت آنفلوآنزا از سرماخوردگی بیشتر است، اما هر دو می‌توانند باعث التهاب و ناراحتی در گلو و بینی شوند.
غرغره آب نمک و درمان سرماخوردگی: آیا آب نمک واقعاً تأثیر دارد؟
مطالعات نشان می‌دهد غلظت بالای نمک خاصیت ضدویروسی دارد و می‌تواند به کاهش التهاب، کم شدن شدت علائم و کوتاه‌تر شدن دوران بیماری کمک کند. البته استفاده از محلول‌های بسیار غلیظ ممکن است باعث سوزش و تحریک مخاط بینی شود.
بنابراین، محلول آب نمک رقیق (حدود نیم قاشق چای‌خوری نمک در یک لیوان آب ولرم) برای غرغره یا شست‌وشوی بینی کفایت می‌کند. بیماران قلبی، کلیوی و افرادی که باید مصرف نمک خود را محدود کنند، بهتر است از محلول‌های بسیار ملایم‌تر استفاده کنند.
مطالعات نیز نشان می‌دهد که غرغره کردن آب گرم و نمک می‌تواند به تسکین علائم سرماخوردگی و کاهش ترشح مخاط کمک زیادی کند. برای این کار باید نصف قاشق چای‌خوری نمک را با یک فنجان آب گرم ترکیب کنید. سپس سر خود را به عقب خم کنید و به مدت ۳ تا ۶ دقیقه آب نمک را غرغره کنید.
جالب است بدانید که حتی غرغره با آب ساده یا چای سبز نیز در کاهش التهاب و گلودرد مؤثر گزارش شده است.
بخور جوش شیرین یا آب نمک؛ مفید یا مضر؟
در دوران همه‌گیری کرونا، بسیاری از مردم از بخور جوش شیرین یا آب نمک برای کاهش علائم استفاده کردند، اما پژوهش‌ها نشان داده‌اند که بخور جوش شیرین به روش سنتی هیچ پایه علمی ندارد.
دکتر سیاهپوش توضیح می‌دهد: در بخور سنتی، جوش شیرین در اثر حرارت به گاز دی‌اکسیدکربن، آب و کربنات سدیم تبدیل می‌شود و آنچه وارد دستگاه تنفس می‌شود، در واقع گاز دی‌اکسیدکربن است، نه ماده‌ی مؤثره جوش شیرین.
استنشاق این گاز در غلظت بالا می‌تواند باعث تنگی نفس، سرگیجه و افزایش فشار خون شود. بنابراین، بخور جوش شیرین به روش سنتی نه‌تنها مؤثر نیست، بلکه ممکن است خطرناک هم باشد.
نتیجه‌گیری
غرغره با آب نمک رقیق می‌تواند به کاهش التهاب و علائم سرماخوردگی کمک کند، اما درمان قطعی نیست.در مقابل، بخور جوش شیرین یا آب نمک به روش سنتی توصیه نمی‌شود. رعایت تعادل در مصرف نمک، نوشیدن مایعات کافی، استراحت و تغذیه مناسب بهترین راه‌های کمک به بهبود سرماخوردگی هستند.
